Kanser Uzmanı Dr. Süalp Tansan’a göre en tehlikeli kanser melanom güneş ışınları yüzünden. Solaryum da en güneş kadar tehlikelidir diyen Tansan, en 30 koruma faktörü öneriyor.
Kanser Uzmanı Dr. Süalp Tansan ile röportajımızın yayınlanan dünkü bölümünde dünyadaki kanser üzerine yapılan çalışmaları, yenilikleri özetlemiştik. Tansan’ın dünkü “Sigara içenler sakın vitamin almasınlar” açıklamasından sonra gazetenin telefonları kilitlendi. Tansan’ı tekrar aradım ve sigara- vitamin ilişkisinin üzerinde tekrar konuştuk. Ayrıca doğru bilinen yanlışları, alternatif tıp önerilerini ve sağlık konusundaki doğal besinlerin önemini tartıştık.
* Dün yarım kalan bir konu daha var. Kök hücre meselesi. Örneğin son yıllarda özellikle yeni doğan çocukların göbekbağını saklamanın önemli olduğu söyleniyor. Kanser için göbekbağı saklamak önemli mi?
-Kök hücre olayı bundan 10 yıl önce Amerika’da çok popülerdi. Hatta Boston Üniversitesi’nde meme kanserindeki ilk kök hücreyi biz yaptık. Ama sonra anladık ki kök hücre tedavisinin belli hastalıklar dışında pek bir yararı yok. Sadece kan hastalıkları, kan ve lenf kanserleri için önemli. İlerde çocuğunuz bu hastalığa yakalanırsa kurtarmak için göbekbağı yararlı olabilir ama nasıl saklandığı da önemli. Türkiye’de biraz zor. Ayrıca kaç yıl saklanabildiği bilinmiyor. Bir insanın kan kanserine yakalanma oranının yüzde birin altında olduğunu düşünürsek, kansere çok büyük bir önlem diye algılamamak gerek.
CİLT ERKEN YAŞLANIYOR
* Söylenildiği gibi dedorant meme kanseri yapar mı?
-Vallahi açıkcası her gün bunun gibi bir sürü haber okuyoruz ama kesinlikleri belli değil. Dedorantın kanser yaptığına dair hiçbir bilimsel araştırma yok ben de bunu söylemek zorundayım. Anlamsız bir inanış bu.
* Güneş mi, solaryum mu daha zararlı?
-Bu konu Avustralyalı bilim adamları tarafından detaylı olarak inceleniyor. Yapılan çalışmalar gösterdi ki solaryumun verdiği Ultra violet A ışını -ki onlar bu ışının daha zararsız olduğunu iddia ediyorlardı- aynı güneş ışını etkisi yapıyor. Yani bu ne demektir? Hem cilt erkenden yaşlanıyor, hem de bütün cilt kanseri türlerinin riski artıyor.
EN TEHLİKELİ KANSER
* Yani ikisi de çok tehlikeli…
-Kesinlikle. O kadar genç yaşta cildi yaşlandırıyor ki şaşırırsınız. Dünyadaki en zararlı ve tehlikeli kanser türünden bir tanesi melanomdur. Vücuttaki benlerle alakaladır. Özellikle güneş ışınları doğrudan etkilidir.
* Güneşlenemeyecek miyiz yani?
-Bu konunun bilimsel olarak tartışma götürür yanı yok artık. Ayrıca güneşin ve solaryumun Avustralya halkının üzerinde yaptığı etkiler çok açık bir şekilde dokümente edilmiş durumda. Solaryum en az güneş kadar zararlı. Güneşe gelince, maalesef ozon tabakası eski ozon tabakası değil artık. İstinasız hemen herkesin güneş koruyucu faktörler içeren yağlarla korunması gerektiğine inanıyorum.
* Herkesin cildine göre ayrı koruma faktörü mü lazım yoksa belli bir faktörün altına düşmemek mi gerekir?
-Tabii cildin yapısına göre değişir. Ne kadar açık bir ten varsa koruma faktörü o kadar yüksek olmalı. Ama ben yine de minimum 30 koruma faktörünü öneririm. Bu konuda ayrıntılı bilimsel çalışmalar bulunmuyor.
ACISI 20 YIL SONRA
* Minimum 30 faktör mü? Hiç bronzlaşamayacağız artık yani…
-Vallahi artık yandığınız zaman, bundan 20 yıl öncesine nazaran bütün cilt genetik materyaliniz zarar görebilir. Ve bunun acısı hemen değil, 20 sene sonra çıkacak.
* Ya kakao ve havuç yağları?
-Bilindiğinin aksine bunlar güneşin etkisin azaltmıyorlar. İçinde koruma faktörü yoksa tabii ki tehlikeli. Koruyucu blokların kullanılması şart. Tekrar ediyorum güneş eski güneş değil.
Sigara içene özellikle A ve C vitamini yasak
Türkiye’de akciğer kanseri patlaması yaşanıyor diyen Tansan tiryakileri uyarıyor. Dr. Süalp Tansan’a göre vitaminlerin sebze ve meyvelerden doğal olarak alınması büyük önem taşıyor
* Röportajın dünkü bölümünde sigara içenlerin A, B, C, D, E vitamini kullanmamaları gerektiğini söylemiştiniz. Bu konuda inanılmaz çok telefon aldım. Arayanlar “Ama bizim doktorumuz özellikle C vitamini takviyesi veriyor” diyorlar.
-Tamamen yanlış işte. Ben meme kanserinden sonra akciğer kanserinde uzmanım. Türkiye’de bir akciğer kanseri patlaması yaşanıyor. Tekrar söylüyorum sigara içenlerin vitamin alması son derece zararlı. Özellikle C vitamini daha da zararlı. İçindeki bir takım bileşenlerin sigara etkileriyle bir araya geldiğindeki sonuçları büyük bir araştırmayla kanıtlandı zaten. Sadece C vitamini de değil. A vitamininin ön maddesi olan betakaroten maddesi içeren vitaminlerin hap olarak kullanılması son derece tehlikeli. Finlandiya’da yapılan büyük bir araştırmanın sonuçları çok çarpıcı. Multi vitamin ve özellikle C ve A vitamini kullanan tiryakilerde akciğer kanserine yakalanma riski yüzde 20 daha fazla. Bu oran çok ciddi. Dün de söylemiştim Amerikada satılan vitaminlerin üzerinde “Sigara kullanıyorsanız almayın” diye yazıyor.
SİGARAYI BIRAKMALIYIZ
* Peki tiryakiler ne yapacaklar? Kendilerini sigaranın etkilerinden nasıl koruyacaklar?
-Sigarayı bırakacaklar. Bunun bir devlet politikası olması gerekiyor artık. Ayrıca gerekli olan vitaminleri doğal besinlerden almaya çalışmak sadece sigara içenler için değil, herkes için önemli. Meme, prostat, kalın bağırsak ve akciğer kanserleri için önleyici olabilir. Hap şeklinde vitamini önermiyorum.
Günde bir adet domates prostat kanserine birebir
Dr. Süalp Tansan kanseri önleyici etkisi olan doğal ürünleri sıralıyor. Elma, ısırgan otu çayı, iyi muhafaza edilmiş kuruyemiş ve doğal zeytinyağı
* Bazı doğal besinlerin kanser üzerinde iyileştirme etkisi olduğu doğru mu?
-Var tabii. Örneğin erkeklerde günde bir tane hormonsuz, doğal domates yemek prostat kanserini büyük ölçüde azaltıyor.
* Peki kadınlarda?
-Hem kadınlarda hem erkeklerde doğal zeytinyağ öneriyorum. Zeytinyağ özellikle kadınlarda meme kanseri görülme riskini azaltıyor. Tabii kaşık kaşık zeytinyağ alın demiyoruz çünkü fazlası kalori dolayısıyla kilo demek, bu da zararlı. Dozunda zeytinyağı almak lazım. Özellikle kahvaltıda tereyağ yerine zeytinyağı yemek gerekir. Yemeklerde margarin yerine zeytinyağı kullanmak da çok önemli.
ÇEREZ
ÇEREZ TEHLİKELİ OLABİLİR
* Peki meyveler?
-Her tür elmanın kanserden koruyucu etkisi var. Aynı şekilde üzümün de önemli bir gücü var.
* Peki ya fındık?
-Özellikle fındık diyemem ama kuruyemişler de yararlı. Doğal olmalı ve sağlıksız saklanmamalılar. Uzun süre saklanan kuruyemiş zararlı olabilir, içindeki bir maddeden ötürü karaciğer kanseri yapabilir. Bu yüzden kuruyemişi çok sağlıklı ortamlarda saklamak, uzun süre bekletmeden tüketmek gerekir.
* Ya yeşil çay?
-Yeşil çayın özellikle kanseri engellediğini düşünmüyorum. Mutlaka bir şey içmek isteniyorsa ısırgan otunu öneririm. Isırgan otunu kaynatıp içmek iyi gelecektir, psikolojik açıdan da önemli. Bilimsel bir çalışma yok ama bir çok insan, benim hastalarım ısırgan otu içtiklerinde kendilerini iyi hissettiklerini söylüyorlar. Zararı da yok zaten.
KÖPEKBALIĞI KIKIRDAĞI
* Alternatif tıp yöntemleri için ne düşünüyorsunuz?
-Bunların hiçbir yararı yok, kanıtlanmamış. Örneğin köpekbalığı kıkırdağı. En sonunda bir araştırma yaptılar ve hiçbir yararı olmadığını kanıtladılar. Ayrıca beres damlası önemli diye biliniyor ama o da bir işe yaramıyor. Bunlar yanlış bilgilendirmeler. Hepsi insanların üzerine maddi külfet. Günde beş porsiyon sebze meyve öneriyorum. Hem kilo alınmaz, hem kanser riski azalır hem de kalbe yarar. Bütün kanser türleri ve özellikle akciğer kanseri için yapabileceğimiz iki şey var; bir sigara içmemek, iki beslenmemize önem vermek. Bu da çok zor olmasa gerek.
